Wszystkie kraje członkowskie Unii Europejskiej zostały zobowiązane do wprowadzenia do 30 czerwca 2003 roku do ustawodawstwa krajowego postanowień dwóch niezwykle istotnych z punktu widzenia ochrony przeciwwybuchowej dyrektyw:

1) dyrektywy 94/9/WE z dnia 23 marca 1994 r. w sprawie ujednolicenia przepisów państw członkowskich dotyczących urządzeń i systemów ochronnych przeznaczonych do użytku w przestrzeniach zagrożonych wybuchem (tzw. ATEX 100a) oraz

2) dyrektywy 1999/92/WE z dnia 16 grudnia 1999 r. w sprawie minimalnych wymagań w zakresie poprawy bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracowników narażonych na przebywanie w środowiskach potencjalnie wybuchowych (tzw. ATEX 137 lub ATEX USERS).

Dyrektywa 2014/34/UE tzw. ATEX 114 (skrót od "ATmosphere EXplosible") jest jedną z dyrektyw określających zasadnicze wymagania w zakresie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia. Wymagania te dotyczą projektowania i wytwarzania produktów, które mogą być wprowadzane do obrotu i oddawane do użytku tylko wtedy, gdy przy prawidłowym zainstalowaniu, konserwowaniu oraz użytkowaniu zgodnym z przeznaczeniem nie będą stwarzały zagrożenia dla otoczenia (osób, zwierząt domowych lub mienia).

Dyrektywa 2014/34/UE dotyczy urządzeń i systemów ochronnych przeznaczonych do użytku w atmosferach potencjalnie wybuchowych tj. w przestrzeniach zagrożonych wybuchem zaklasyfikowanych do odpowiednich stref zagrożenia wybuchem. Dyrektywa ma także zastosowanie do aparatury zabezpieczającej, sterującej i regulacyjnej, przeznaczonej do użytku na zewnątrz przestrzeni zagrożonych wybuchem (tu: stref zagrożenia wybuchem), która jest wymagana lub przyczynia się do bezpiecznego funkcjonowania urządzeń i systemów ochronnych wobec zagrożeń wybuchowych.

Z zakresu stosowania dyrektywy ATEX 114 wyłączono m.in.:

Zagadnienia eksploatacji, użytkowania wyrobów regulują dyrektywy z zakresu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracowników. Najważniejszym aktem prawnym z tego zakresu jest dyrektywa 89/391/WE. Jest to dyrektywa „ramowa” regulująca w sposób najbardziej ogólny kwestie ochrony życia i zdrowia pracowników. Zawiera ogólne zasady dotyczące zapobiegania ryzyku zawodowemu, bezpieczeństwa i ochrony zdrowia oraz wykluczania czynników ryzyka i wypadków.

Wymagania dotyczące bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracowników (i innych osób) pracujących w miejscach, w których istnieje możliwość wystąpienia atmosfery wybuchowej, a także zasad eksploatacji wyrobów podlegających dyrektywie 94/9/WE, określa jedna z dyrektyw szczegółowych. Jest to dyrektywa 1999/92/WE zwana ATEX dla użytkowników (z ang. ATEX users) lub ATEX 137 z dnia 16 grudnia 1999 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy pracowników narażonych na ryzyko związane z atmosferami wybuchowymi.

Zgodnie z postanowieniami dyrektywy ATEX Users pracodawca, zatrudniający pracowników narażonych na przebywanie w środowiskach, w których występuje zagrożenie wybuchem, ma obowiązek podjąć odpowiednie środki techniczne i organizacyjne mające na celu:

(1) zapobieganie tworzeniu się atmosfery wybuchowej,

(2) eliminowanie (ograniczanie możliwości wystąpienia) źródeł zapłonu mogących spowodować zapłon atmosfery wybuchowej,

(3) ograniczenie ewentualnych skutków wybuchu

i przez to zapewnienie właściwego poziomu bezpieczeństwa.

Realizacja postawionych w dyrektywie ATEX 137 celów wymaga od pracodawcy:

(1) rozpoznania zagrożenia (identyfikacji zagrożenia),

(2) oceny ryzyka związanego z tym zagrożeniem,

(3) podjęcia odpowiednich środków zapewniających bezpieczeństwo pracownikom – stosownie do oszacowanego ryzyka,

(4) koordynacji prac wykonywanych w tym samym miejscu przez pracowników różnych przedsiębiorstw oraz podjęcia niezbędnych kroków i zastosowania koniecznych środków zaradczych (technicznych i organizacyjnych) w celu zapewnienia bezpieczeństwa pracy,

(5) opracowania dokumentu ochrony przed wybuchem, który ma określać podjęte działania dotyczące:

a) rozpoznania zagrożenia i oceny ryzyka,

b) zastosowania odpowiednich technicznych i organizacyjnych środków zapewniających spełnień celów określonych w dyrektywie,

c) klasyfikacji miejsc, w których mogą występować atmosfery wybuchowe, do odpowiednich stref zagrożenia wybuchem,

d) wskazania miejsc zarówno sklasyfikowanych jako stwarzające zagrożenie wybuchem (wyznaczone strefy), jak również tych niesklasyfikowanych, ale mogących mieć wpływ na bezpieczną pracę urządzeń, systemów w strefach zagrożonych, do których mają zastosowanie postanowienia dyrektywy dotyczące:

- przeszkolenia pracowników,

- opracowania pisemnych instrukcji dopuszczających do pracy w danym miejscu,

- wymagań w zakresie zastosowanych środków zapobiegających tworzeniu się atmosfer wybuchowych, z uwzględnieniem ilości, rodzaju i właściwości substancji palnych stanowiących zagrożenie,

- zastosowania środków eliminujących źródła zapłonu pochodzenia elektrostatycznego, jeżeli pracownik lub środowisko pracy są jego źródłem lub nośnikiem, np. zapewnienie odzieży ochronnej, z materiału nie powodującego wyładowań elektrostatycznych,

- warunków dopuszczania do pracy urządzeń, systemów, itp. objętych postanowieniami dyrektywy 94/9/WE,

- zapewnienia środków (optycznych, akustycznych) ostrzegawczych w sytuacjach awaryjnych,

- technicznych warunków (środków) ewakuacji, które mają zapewnić bezpieczne opuszczenie miejsca w przypadku wystąpienia niebezpieczeństwa,

- utrzymania pracy urządzeń i systemów zabezpieczających w stanie bezpiecznego funkcjonowania, nawet w przypadku odcięcia dopływu energii, niezależnie od pracy pozostałych instalacji, i innych; (dokument ochrony przed wybuchem powinien stwierdzać, że stanowiska pracy i narzędzia pracy, a także urządzenia zabezpieczające i alarmujące, są zaprojektowane, używane i konserwowane z uwzględnieniem zasad bezpieczeństwa),

(6) oznakowania miejsc, w których występują atmosfery wybuchowe, (trójkąt z czarnym obramowaniem; wewnątrz obramowania powinny być umieszczone czarne litery „EX” na żółtym tle),

(7) dostarczenia pracownikom niezbędnych informacji o zagrożeniach,

(8) opracowanie pisemnych instrukcji,

(9) przeszkolenia pracowników,

(10) systematycznej weryfikacji ustalonych procedur i przyjętych rozwiązań.

Wywiązując się z nałożonych obowiązków, pracodawca realizuje jednocześnie postanowienia dyrektywy „ramowej” 89/391/WE określającej ogólne obowiązki zakresu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracowników, która zobowiązuje go  (art. 6 i 9) do m.in. przedsięwzięcia środków niezbędnych do zapewnienia bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracowników, zapobiegania zagrożeniom, dokonania oceny ryzyka związanego z wykonywaną pracą, do minimalizacji lub eliminacji ryzyka poprzez zastąpienie działań niebezpiecznych operacjami, które nie są niebezpieczne lub są mniej niebezpieczne, informowania pracowników o występującym zagrożeniu, zapewnienia odpowiednich instrukcji, szkolenia, itp.

W aneksie I do dyrektywy ATEX Users określono klasyfikację miejsc, w których mogą występować atmosfery wybuchowe, do odpowiednich stref, i tak:

STREFA 0

- to miejsce (przestrzeń), w którym atmosfera wybuchowa składająca się z mieszaniny powietrza z substancjami palnymi w postaci gazu, par lub mgieł jest obecna stale lub przez długi okres lub często,

 STREFA 1

 - to miejsce (przestrzeń), w którym jest prawdopodobne, że atmosfera wybuchowa składająca się z mieszaniny powietrza z substancjami palnymi w postaci gazu, par lub mgieł pojawi się czasami (okazjonalnie) w normalnych warunkach pracy,

STREFA 2

- to miejsce (przestrzeń), w którym nie jest prawdopodobne, że atmosfera wybuchowa składająca się z mieszaniny powietrza z substancjami palnymi w postaci gazu, par lub mgieł pojawi się w normalnych warunkach pracy, ale gdyby pojawiła się, to będzie istnieć tylko przez krótki czas,

STREFA 20

- to miejsce, w którym atmosfera wybuchowa w postaci chmury (obłoku) palnego pyłu w powietrzu jest obecna stale lub przez długi okres lub często,

STREFA 21

- to miejsce, w którym jest prawdopodobne, że atmosfera wybuchowa w postaci chmury (obłoku) palnego pyłu w powietrzu pojawi się czasami (okazjonalnie) w normalnych warunkach pracy,

STREFA 22

- to miejsce, w którym nie jest prawdopodobne, że atmosfera wybuchowa w postaci chmury (obłoku) palnego pyłu w powietrzu pojawi się w normalnych warunkach pracy, ale gdyby pojawiła się, to będzie istnieć tylko przez krótki czas.

Najskuteczniejszą drogą do realizacji wielu zadań związanych z występowaniem atmosfer wybuchowych, określonych ww. aktami prawa europejskiego jest stosowanie norm europejskich, w tym norm zharmonizowanych. Odnosi się to zarówno do wytwórców urządzeń, systemów ochronnych, części i podzespołów oraz aparatury podlegających dyrektywie 94/9WE, jak i do użytkowników, których dotyczy dyrektywa 1999/92/WE.

Szczególnie znaczenie ma tu jedna z podstawowych norm zharmonizowanych z dyrektywą 2014/34/UE tj. norma EN 1127-1 podająca ogólne zasady zapobiegania wybuchowi i ochrony przed wybuchem w kontekście właściwego projektowania i konstruowania urządzeń, systemów ochronnych oraz części i podzespołów stosowanych w przestrzeniach zagrożonych wybuchem.

W chwili obecnej opracowanych jest około stu norm zharmonizowanych z dyrektywą ATEX 114. Oficjalny aktualny wykaz ustanowionych norm zharmonizowanych z dyrektywami nowego podejścia publikowany jest w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

W Polsce Prezes Polskiego Komitetu Normalizacyjnego na podstawie art. 13 ust. 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodności (Dz. U. z 2016 r. poz. 655, ze zm.) oraz art. 6 ust. 4 ustawy z dnia 12 grudnia 2003 r. o ogólnym bezpieczeństwie produktów (Dz. U. z 2016 r. poz. 2047) ogłasza wykazy opublikowanych Polskich Norm (PN) w drodze obwieszczenia w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski”. W wykazie podane są numery i tytuły norm zharmonizowanych a także tytuły aktów prawnych wdrażających dyrektywy.

Z punktu widzenia podmiotu (m.in. producenta, użytkownika) dokonującego oceny ryzyka związanego z zagrożeniem wybuchowym ważne są także wytyczne postępowania zawarte w normach dotyczących klasyfikacji przestrzeni zagrożonych wybuchem (np. PN-EN 60079-10-1, PN-EN 60079-10-2). Wyniki klasyfikacji przestrzeni tj. ustalony rodzaj, zasięg i kształt wyznaczonych stref będzie miał wpływ na właściwy dobór, instalację, użytkowanie, konserwację instalacji i urządzeń technicznych, w tym elektrycznych w wyznaczonych strefach.

W Polsce postanowienia dyrektywy z zakresu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracowników (dyrektywa ramowa 89/391/EWG) zostały wdrożone m.in. ustawą Kodeks pracy i aktami wykonawczymi do tej ustawy. Na podstawie artykułu 237¹⁵ § 2 tej ustawy Minister Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej wydał rozporządzenie, którym wdrożył dyrektywę ATEX 137 - rozporządzenie z dnia 29 maja 2003 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bez-pieczeństwa i higieny pracy pracowników zatrudnionych na stanowiskach pracy, na których może wystąpić atmosfera wybuchowa. Rozporządzenie to w 2010 r. zostało zastąpione rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 8 lipca 2010 r. w sprawie minimalnych wymagań, dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy, związanych z możliwością wystąpienia w miejscu pracy atmosfery wybuchowej.

Na podstawie artykułu 9. ustawy o systemie oceny zgodności Minister Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej wydał rozporządzenie, którym wdrożył dyrektywę ATEX 100a - rozporządzenie z dnia 28 lipca 2003 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla urządzeń i systemów ochronnych przeznaczonych do użytku w przestrzeniach zagrożonych wybuchem. Rozporządzenie to obowiązywało od dnia 1 maja 2004 r., tj. od dnia uzyskania przez Polskę członkostwa w Unii Europejskiej.

W 2005 roku Minister Gopodarki wydał nowe rozporządzenie - wersja z 2003 r. uchylona wraz ze zmianą ustawy o systemie oceny zgodności - rozporządzenie z dnia 22 grudnia 2005 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla urządzeń i systemów ochronnych przeznaczonych do użytku w przestrzeniach zagrożonych wybuchem.

W 2016 roku Minister Rozwoju wydał nowe rozporządzenie, którym wdrożył nową dyrektywę ATEX 114 - rozporządzenie z dnia 06 czerwca 2016 r. w sprawie wymagań dla urządzeń i systemów ochronnych przeznaczonych do użytku w atmosferze potencjalnie wybuchowej.

Wpływ rozwiązań przyjętych w Unii Europejskiej uwidoczniony jest także w nowelizacjach przepisów z zakresu ochrony przeciwpożarowej (2010 r.). Podstawowym aktem prawnym z tego zakresu, dotyczącym tematyki zagrożenia wybuchem jest rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 07 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów. Zgodnie z zapisem § 37 ust. 1. w obiektach i na terenach przyległych, gdzie prowadzone są procesy technologiczne lub przechowywane są materiały mogące stwarzać zagrożenie wybuchem należy dokonać oceny zagrożenia wybuchem. Ocena ta ma obejmować:

 (1) wskazanie pomieszczeń zagrożonych wybuchem,

(2) wyznaczenie odpowiednich stref zagrożenia wybuchem, a także

(3) wskazanie czynników (w strefach zagrożenia wybuchem) mogących  spowodować zapłon mieszanin (atmosfer) wybuchowych.

 Biorąc pod uwagę wymienione, w rozporządzeniu MSWiA i rozporządzeniach wdrażających dyrektywy ATEX, obowiązki spoczywające na wymienionych w nich podmiotach (m.in. inwestor, projektant, użytkownik, producent), bezpośrednio lub pośrednio dotyczące ochrony osób, mienia i środowiska przed zagrożeniem związanym z atmosferą wybuchową, należy stwierdzić, iż ich spełnienie wymaga od dokonującego oceny zagrożenia wybuchem określenia dwóch podstawowych zbiorów informacji.

Pierwszy z nich obejmuje informacje dotyczące ilości i właściwości substancji palnych (gazów, cieczy, pyłów), mogących stwarzać zagrożenie wybuchem, które są stosowane, przetwarzane, magazynowane czy też transportowane w rozpatrywanym terenie, budynku, jego części, pomieszczeniu i jego wyposażeniu.

Drugi związany jest ze specyfiką samego procesu oraz z właściwościami urządzeń przemysłowych, maszyn, aparatów, systemów ochronnych, zbiorników magazynowych, pojemników, opakowań, w których znajdują się ww. substancje, z uwzględnieniem:

(1) wszystkich możliwych stanów pracy (rozruch, zatrzymanie, konserwacje, naprawy),

(2) możliwości tworzenia się w nich i ich otoczeniu atmosfer wybuchowych,

(3) możliwości wystąpienia potencjalnych, zarówno własnych, jak i zewnętrznych, źródeł zapłonu.

Prawidłowo dokonana ocena zagrożenia wybuchem i ocena związanego z nim ryzyka wpływa na zastosowanie i dobór rozwiązań budowlanych, zabezpieczeń technicznych, dobór właściwych środków ochrony indywidualnej pracowników, opracowanie procedur postępowania mających na celu zmniejszenie prawdopodobieństwa wystąpienia wybuchu, a w przypadku jego zajścia zminimalizowanie jego skutków.

Jednym z podstawowych elementów, wchodzących w zakres oceny zagrożenia wybuchem i oceny ryzyka z nim związanego, jest klasyfikacja przestrzeni zagrożonych wybuchem, wyznaczenie rodzaju i zasięgu stref zagrożonych wybuchem.

Klasyfikacji przestrzeni zagrożonych wybuchem należy dokonywać m.in. zgodnie z podziałem podanym w normie dotyczącej wybuchowi i ochronie przed wybuchem, tj. PN-EN 1127-1 będącej polskim odpowiednikiem normy europejskiej. Klasyfikacja ta jest zgodna z postanowieniami dyrektywy ATEX 137 i rozporządzenia ją wdrażającego.

Metodyka klasyfikacji przestrzeni zagrożonych wybuchem gazów, par cieczy palnych przedstawiona jest w normie PN-EN 60079-10-1 Atmosfery wybuchowe. Część 10-1: Klasyfikacja przestrzeni. Gazowe atmosfery wybuchowe.

Metodykę postępowania w przypadku pyłów palnych określono w normie PN-EN 60079-10-2 Atmosfery wybuchowe. Część 10-2: Klasyfikacja przestrzeni. Pyłowe atmosfery wybuchowe.

W ww. normach wskazano usystematyzowany i logiczny sposób podejścia do klasyfikacji przestrzeni do stref zagrożenia wybuchem.

Zastosowanie wytycznych podanych w normach w żaden sposób nie ogranicza przyjęcia innych rozwiązań dotyczących rodzaju, zasięgu i kształtu stref określonych przepisami krajowymi, rozpatrzenia zastosowania rozwiązań określonych normami branżowymi, czy też zagranicznymi, a nawet przeciwnie, pomaga zastosować właściwe rozwiązania poprzez wskazanie czynników, które powinny być uwzględnione podczas klasyfikacji miejsc (przestrzeni) zagrożonych wybuchem.

Zgodnie z rozporządzeniem MSWiA w pomieszczeniach oraz przestrzeniach zewnętrznych, gdzie może wystąpić mieszanina wybuchowa palnych gazów, par cieczy, pyłów lub włókien z powietrzem lub innymi gazami utleniającymi należy wyznaczyć odpowiednią strefę zagrożenia wybuchem. W przypadku pomieszczeń kryterium, które decyduje o konieczności wyznaczenia strefy jest objętość mieszaniny wybuchowej przekraczająca 10 dm³ .

Główną zasadą bezpieczeństwa wskazaną normą PN-EN 60079-10-1 stosowaną w sytuacjach, w których może pojawić się gazowa mieszanina wybuchowa jest zmniejszenie prawdopodobieństwa wystąpienia tej mieszaniny wokół potencjalnego źródła zapłonu lub wyeliminowanie samego źródła zapłonu. W miejscach, w których nie jest to możliwe należy zastosować takie środki bezpieczeństwa, takie wyposażenie technologiczne oraz procedury postępowania, aby możliwość jednoczesnego wystąpienia mieszaniny wybuchowej i źródła zapłonu była akceptowalnie mała. Zasada ta jest zbieżna z zasadami bezpieczeństwa ustalonymi w dyrektywach ATEX, a co za tym idzie także w przepisach krajowych wdrażających te dyrektywy.

Klasyfikacja przestrzeni jest metodą analizowania i klasyfikowania środowiska (przestrzeni), w którym może pojawić się atmosfera wybuchowa. Procedura klasyfikacji przestrzeni zgodna z normą PN-EN 60079-10-1 (gaz, pary cieczy) powinna obejmować:

(1) identyfikację występujących substancji palnych,

(2) identyfikację potencjalnych źródeł emisji,

(3) określenie czasu i częstości występowania emisji,

(4) określenie parametrów mających wpływ na rodzaj strefy,

(5) określenie parametrów mających wpływ na zasięg strefy,

(6) określenie rodzaju i zasięgu strefy (dokumentacja).

Analiza powinna uwzględniać przestrzenie sąsiadujące z przestrzeniami zagrożonymi wybuchem, połączone różnego rodzaju otworami, które mogą stanowić potencjalne źródła emisji. Rozpatrzone powinny być różne scenariusze zdarzeń odnoszące się do wszystkich możliwych występujących warunków pracy (rozruch, zatrzymanie, itp.), podczas których może dojść do emisji substancji palnej i utworzenia się mieszanin wybuchowych. Wyjątek stanowią uszkodzenia katastrofalne, których nie obejmują postanowienia ww. normy.

W celu ułatwienia klasyfikacji przestrzeni wprowadzono (w normie) trójstopniową gradację odnoszącą się do emisji substancji z miejsc, punktów stanowiących źródła tej emisji (emisja ciągła, stopień pierwszy, stopień drugi) i skuteczności wentylacji, oraz czterostopniowy podział otworów, mogących stanowić potencjalne źródło emisji.

Jednym z istotnych i ostatnich elementów całej procedury klasyfikacyjnej jest właściwe udokumentowanie otrzymanych rozwiązań z podaniem wszystkich niezbędnych informacji wpływających na końcową klasyfikację przestrzeni, takich jak:

(1) zalecenia odpowiednich przepisów i norm;

(2) charakterystyka rozpraszania gazu i pary oraz obliczenia;

(3) ocena warunków wentylacji w odniesieniu do parametrów emitowanych materiałów palnych;

(4) właściwości wszystkich materiałów stosowanych występujących w rozpatrywanej przestrzeni, takie jak: temperatura zapłonu, temperatura wrzenia, temperatura samozapłonu, prężność par cieczy palnych, gęstość względna par, granice wybuchowości, grupa gazu i klasa temperaturowa, EPL. (umieszczone w arkuszach danych);

(5) rzuty pionowe i poziome które pokazują zarówno rodzaj jak i rozmiary stref, z naniesionymi parametrami charakteryzującymi właściwości pożarowe, lokalizacją i identyfikacją źródeł emisji, w tym także pozycje otworów (opracowanie arkuszy danych zawierających opis i lokalizację źródeł emisji).

Klasyfikację przestrzeni zagrożonych wybuchem pyłów palnych można oprzeć o wytyczne zawarte w normie PN-EN 60079-10-2. Opisany sposób podejścia do klasyfikacji przestrzeni jest, ogólnie rzecz ujmując, analogiczny do zawartego w normie EN 60079-10-1 i można go w skrócie przedstawić w kilku podstawowych krokach. Należy:

(1) określić miejsc występowania pyłu wewnątrz instalacji i urządzeń technologicznych,

(2) określić właściwości pyłu (np. rozmiar ziarna pyłu, zawartość wilgoci, DGW, temperaturę zapłonu pyłu (osiadłego i chmury), minimalną energię zapłonu, maksymalne ciśnienie wybuchu, maksymalną szybkość narastania ciśnienia wybuchu),

(3) określić (zidentyfikować) potencjalne źródła emisji,

4) oszacować prawdopodobieństwo wystąpienia emisji z tych źródeł,

(5) określić możliwość tworzenia się warstw pyłu osiadłego,

(6) uwzględnić czynnik mogące mieć wpływ na zasięg strefy (np. gęstość nasypową pyłu, rozmiar ziaren pyłu, gęstość właściwą pyłu, ciśnienie w wyposażeniu procesowym, które zawiera pył, rozmiar otworu, przez który następuje emisja, lokalizację źródła emisji, wydajność emisji, obecność wentylacji wyciągowej, możliwość usuwania pyłu, utrzymywania czystości, możliwość utworzenia mieszanin hybrydowych, przeszkody mechaniczne.

(7) opracować dokumentację.

Podobnie jak w normie dotyczącej metodyki klasyfikacji przestrzeni zagrożonych wybuchem gazów i par cieczy palnych, dla ułatwienia analizy, dokonano trójstopniowej gradacji źródeł emisji (ciągła obecność obłoków pyłu, pierwszy stopień emisji, drugi stopień emisji) z zastrzeżeniem, że jako źródła emisji powinny być też rozważane warstwy pyłu osiadłego. W związku z tym, iż jedną z podstawowych zasad zapobiegania tworzeniu się warstw pyłu, które w przypadku np. rozpylenia mogą tworzyć atmosfery wybuchowe, jest ich usuwanie, w wytycznych klasyfikacji uwzględniono tego rodzaju działania. Wpływ ww. czynności na końcową klasyfikację przestrzeni czynności będzie zależny od ich skuteczności w odniesieniu do rozpatrywanych źródeł emisji pyłu i możliwości tworzenia warstw pyłu osiadłego. Podczas analizy i klasyfikacji przestrzeni można uwzględnić, zgodnie z normą, następujące „poziomy” usuwania pyłu:

(1) dobry - usuwanie pyłu jest na takim poziomie, że grubość warstwy pyłu jest pomijalna, lub nie występują warstwy pyłu osiadłego,

(2) dostateczny - usuwanie pyłu jest na takim poziomie, że grubość warstwy pyłu nie jest pomijalna, ale warstwa pyłu osiadłego występuje krótko (np. w okresie krótszym niż jedna zmiana robocza),

(3) niski - usuwanie pyłu jest na takim poziomie, że grubość warstwy pyłu nie jest pomijalna, ale warstwa pyłu osiadłego zalega dłużej niż jedną zmianę roboczą.

Zalecane jest, aby klasyfikacja przestrzeni była właściwie udokumentowana. W dokumentacji powinny zostać przedstawione wszystkie istotne informacje, takie jak np.:

(1) zalecenia norm i przepisów,

(2) opis dyspersji pyłu ze wszystkich źródeł emisji,

(3) parametry procesu technologicznego, które wpływają na tworzenie się mieszanin wybuchowych pyłu z powietrzem i warstw pyłu osiadłego,

(4) wyniki badania klasyfikacji przestrzeni i każdej zmiany mającej wpływ na klasyfikację końcową, (5) właściwości stosowanych materiałów,

(6) rzuty poziome i pionowe, odpowiednio, które pokazują zarówno rodzaj, jak i rozmiar strefy,

(7) miejsca i identyfikacja źródeł emisji,

(8) informacje o utrzymywaniu czystości (przeprowadzaniu usuwania pyłu) i innych środkach prewencyjnych,

(9) zasady rewizji przyjętych rozwiązań w przypadku zmiany materiałów stosowanych w procesie, metod i wyposażenia,

(10) zasady rozpowszechnienia wykazu klasyfikacji stref.

Podjęte decyzje dotyczące przyjętych rozmiarów stref powinny być uzasadnione.

Do celów klasyfikacji przestrzeni zagrożonych wybuchem, przy opracowywaniu dokumentacji, zalecane jest stosowanie symboli graficznych podanych zarówno w normie PN-EN 60079-10-1, jak i w PN-EN 60079-10-2.